Μονή Κηπίνας ν. Ιωαννίνων

Ιερά Μονή Κηπίνας

Παναγία Κηπίνα

Kipinas Monastery

Η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Κηπίνα, είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα μοναστήρια με έτος ιδρύσεως το 1212 μ.Χ. χωρίς να είναι γνωστές περισσότερες πληροφορίες. Ανηφοίζοντας το λιθόστρωτο καλντερίμι προς την είσοδο της μονής, η θέα της απότομης, κατάφυτης χαράδρας κόβει την ανάσα κάνοντας σε να αναρωτηθείς, πως δημιουργήθηκε η μονή σε αυτό το σημείο.

Στην είσοδο του μοναστηριού δεσπόζει μια βαριά ξύλινη ράμπα (γεφύρι, πέρασμα) που κρέμεται από μακριές αλυσίδες που ενώνει το μοναστήρι με το μονοπάτι. Αυτός ήταν ο τρόπος για να προστατευθει κατά την Τουρκοκρατία η μονή.

Η Ιερά Μονή Κηπίνας είναι παλαιό μοναστήρι -μοναδικής αρχιτεκτονικής κατασκευής- που βρίσκεται στα βόρεια Τζουμέρκα (Αθαμανικά όρη), και είναι δομημένο εξ’ ολοκλήρου μέσα σε απόκρημνο, κατακόρυφο βράχο, κοντά στο χωριό Καλαρρύτες του νομού Ιωαννίνων. Είναι ανδρική μονή που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου

Η Μονή Kηπίνας λαξευμένη στο βράχο

Η Παναγία Σουμελά της Ηπείρου

Στη Πίνδο, στο Αλπικό τοπίο των τραγουδισμένων βράχων, των αενάως κινούμενων νερών και των θρυλικών δασών, υπάρχει ένας τόπος φυσικής ομορφιάς που περιβάλλει χωριά με τα κεφαλοχώρια με τους λιγοστούς σήμερα κατοίκους, σκαρφαλωμένα στις πλαγιές της βόρειας πλευράς της οροσειράς —Συρρόκο Καλαρρύτες, όπου και η Μονή της Παναγίας, αποκαλούμενης Κηπίνας. επί του εδάφους του νομού Ιωαννίνων.

Εξωτερικά η μικρή μονή θυμίζει αρκετά την ιστορική μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο σε πολύ μικρότερο μέγεθος και με εμφανώς ταπεινότερη αισθητική. Κατά μία περίεργη σύμπτωση μάλιστα και το τοπίο παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες. Πλούσια δάση, ψηλές απόκρημνες πλαγιές και "αιωρούμενες" μονές συνθέτουν ένα επιβλητικό σκηνικό που σε προσκαλεί να το εξερευνήσεις.

Οδηγώντας τον στενό και γεμάτο στροφές δρόμο που κατεβαίνει από τους Καλαρρύτες στα Τζουμέρκα, περνάς ξυστά από ένα μοναστήρι, το οποίο βρίσκεται κυριολεκτικά ακριβώς πάνω από τo κεφάλι σου. Ο λόγος για την Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην Κηπίνα. Σφηνωμένο στο στενό άνοιγμα ενός θεόρατου βράχου, το μοναστήρι με τα μικρά ξύλινα παράθυρα και τον γεμάτο κόκκινες πέτρες τοίχο, τραβά αμέσως το βλέμμα κάθε περιηγητή που βρίσκεται στην περιοχή. Αντίθετα, με τα περισσότερα μοναστήρια στην Ελλάδα - εκτός από τα μοναστήρια των Μετεώρων και της Παναγίας Χοζοβιώτισας στην Αμοργό, η Μονή Κηπίνας είναι χτισμένη εξ’ ολοκλήρου στο κοίλωμα ενός βράχου που λαξεύτηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε το εσωτερικό της να θυμίζει θόλο.

Εσωτερικό Μονής - Τζουμέρκα, Ήπειρος

Σύμφωνα με έναν θρύλο, κάποιοι μοναχοί από το κοντινό μοναστήρι της Βύλιζας είδαν ένα βράδυ μία λάμψη μέσα στο σκοτάδι και ακολουθώντας το μυστήριο φως, έφτασαν στο άνοιγμα του βράχου, όπου αντίκρισαν μία χειροποίητη εικόνα της Παναγίας. Αμέσως, οι μοναχοί θεώρησαν πως πρόκειται για θαύμα και ξεκίνησαν την διαδικασία ανέγερσης ενός ασκητηρίου μέσα στον βράχο. 

Μέσα στους αιώνες, η μονή ανακαινίστηκε αρκετές φορές πιθανώς λόγω των επιδρομών που υπέστη και ίσως έτσι εξηγείται και η πρωτότυπη ξύλινη γέφυρα στην είσοδο που ασφάλιζε το μοναστήρι από τις επιδρομές των ληστών και των εχθρών. Μόλις φαινόταν επικείμενη επίθεση, οι μοναχοί από μέσα σήκωναν τον μοχλό της γέφυρας που άφηνε ακάλυπτη την χαράδρα. Στη μονή λειτουργούσε κρυφό σχολειό και η σπηλιά που βρίσκεται στον βράχο χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο από τους κατοίκους της περιοχής.